Wieża Klimek

Klimek to wieża cylindryczna na Górze Zamkowej, najstarszy zachowany element zamku krzyżackiego. Jak pisze I. Żniński: W roku 1299 zabrali się Krzyżacy do zupełnego przebudowywania miasta. W tymże czasie pobudowali zamek, osadziwszy uprzednio w Grudziądzu komtura, który przewodził konwentowi, składającemu się z 12 rycerzy.(...) Krzyżacka warownia na planie nieregularnego czworoboku swym wyglądem przypominała zamek w Gniewie z tą różnicą, że pomiędzy skrzydłami północnym i zachodnim istniała tu 30-metrowej wysokości wieża, zwana Klimkiem. Zamek wielokrotnie niszczony, głównie w okresie wojen szwedzkich. W 1801 r., na rozkaz Fryderyka Wilhelma III, zamek rozebrano, a cegły z rozbiórki posłużyły do budowy murów więzienia (klasztoru reformatów) oraz Cytadeli. Po zamku został tylko Klimek oraz studnia. Do 1945 r. Klimek był wyróżnikiem panoramy Grudziądza i jego symbolem. Dowodzą tego nie tylko wspomnienia najstarszych mieszkańców miasta, ale i liczne pamiątki z okresu międzywojennego z wizerunkiem wieży: żeton z kantyny wojskowej, wyroby ceramiczne, pocztówki czy wreszcie oficjalne pieczęcie pocztowe. Tak jak brakuje jeszcze wielu danych dotyczących historii naszego miasta, tak i o Klimku wiemy niewiele. Przede wszystkim skąd taka nazwa wieży i kiedy dokładnie powstała. Niewiele jest źródeł historycznych sensu sricto mogących te luki wypełnić. Na stronie, w miarę możliwości, prezentujemy te materiały, z których wszelkie informacje czerpią współcześni interesujący się historią oraz ich interpretację.

Klimek w rejestrze zabytków

Wieża została wpisana do rejestru zabytków w 1936 r. Obecnie zarejestrowana jest w rejestrze zabytków Województwa Kujawsko-Pomorskiego pod nr A/1404

zob. orzeczenie z 1936 r.

Badania archeologiczne na Górze Zamkowej

Pierwsze badania podstawy Klimka były prowadzone w l. 2006 - 2007 przez dr. Antoniego Pawłowskiego. Niestety, nie udało się wówczas wydatować dokładnie czasu powstania wieży, ale stały się one zalążkiem rozpoczętych w 2008 r. badań obejmujących już cały teren Góry Zamkowej i zmierzających do odsłonięcia i zbadania ruin zamku krzyżackiego.

A. J. Pawłowski, Sprawozdanie z badań archeologiczno-architektonicznych, 2007,(fragm.)

9 września 2008 r. Instytut Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu przystąpił do prac badawczych na Górze Zamkowej. Prace trwały do końca września 2009 r.

7 grudnia 2009 t. TonZ Oddział w Grudziądzu zorganizował spotkanie z dr. hab. M. Wiewiórą, kierownikiem zakończonych w tym roku badań archeologicznych na Górze Zamkowej w Grudziądzu. Dr M. Wiewióra przedstawił wstępne wyniki badań archoelogiczno-architektonicznych zamku.